Lijnbaanboom

Coolsingelziekenhuis

In 1851 werd het gemeentelijke Coolsingelziekenhuis geopend.
Het was het modernste ziekenhuis in Europa met stoomverwarming, ventilatie, waterleiding, stoomliften, badinrichting en waterclosets. Er waren vijf verschillende patiëntenklassen. Alleen betalende patiënten waren verzekerd van een behandeling en een bed.
De Rotterdammers die dit niet konden betalen, kregen een recept waarmee ze naar de apotheker konden gaan. Het aantal patiënten dat kon worden opgenomen was driehonderd en bij epidemieën vierhonderd.

Coolsingelziekenhuis voor bombardement

In de tuin horen bomen

Bij zo’n bijzonder ziekenhuis hoorde in de tuin ook een paar bijzondere bomen.
Heel bijzonder waren twee platanen van toen al behoorlijke omvang. In de krant werd aangekondigd wanneer deze bijzondere bomen, platanen, zouden komen. Het was was geen gewone plataan als straatboom, maar een dominante plataan: ‘de koning van het bos’.
Dat is een boom die de potentie heeft om zeer oud te worden en alle andere leeftijdgenoten te overleven.

Aankomst van de Lijnbaanboom bij de poort van het Coolsingelziekenhuis

Beide platanen werden geplant in de achtertuin bij de poort van het Coolsingelziekenhuis. Deze ingang werd veel gebruikt. Daardoor kenden veel mensen deze platanen.

Coolsingelziekenhuis na bombardement in 1940

Het bombardement

  1. Het ziekenhuis werd gebombardeerd. Alleen de buitenmuren en de poort aan de achterzijde van het gebouw bleven overeind. Een van de twee platanen overleefde het bombardement en de brand erna. De muren om hem heen hadden hem beschermd. De andere plataan had de grootste klappen opgevangen; hij heeft deze schade niet overleefd.

Nieuwe winkelstraat

1945 – 1949. Er werden plannen gemaakt voor een nieuwe winkelstraat, ongeveer op de plek waar het Coolsingelziekenhuis had gestaan: de Lijnbaan.
Restanten van het oude Coolsingelziekenhuis werden gesloopt en de oude plataan moest ook verdwijnen.

Protest

Veel Rotterdammers hebben daartegen geprotesteerd. Het was de laatste, levende herinnering aan hun zo gewaardeerde Coolsingelziekenhuis. Deze boom was al voor het bombardement een boom met een verhaal: ‘de koning van het bos’. Zij hadden deze boom tijdens WOII gespaard en hem niet in de kachel laten verdwijnen. Bovendien kon deze dominante plataan zeer oud worden. De mensen eisten dat het ontwerp van de Lijnbaan en daarmee het centrum van Rotterdam, aangepast zou worden aan deze boom. Hij had in een tuin gestaan, dus er mochten geen auto’s over zijn wortels rijden.
Er moest ook een pleintje rond deze boom komen. Zo’n boom had toch ruimte nodig om oud te kunnen worden?
Zo werd de Lijnbaan de eerste autovrije winkelstraat.

De Lijnbaanplataan stond achter dit poortje, een zij- of achteringang van het Coolsingelziekenhuis

Beter zichtbaar

In de jaren ’90 werd het pleintje een beetje verkleind. Hier is veel verzet tegen geweest. De winkels wilden wat meer zichtbaar zijn. Om te voorkomen dat er nog verder aan zijn groeiruimte zou worden geknabbeld, werd er een bak omheen gelegd. Gelijk een fraaie zit- en rustplek in een drukke binnenstad. Bij de Lijnbaan plataan werd de oude toegangspoort van het Coolsingelziekenhuis neergezet. Nu vormen zij samen een bijzonder monument, waar niet zo gemakkelijk meer aan geknabbeld kan worden.

De Lijnbaanplataan en de poort van het Coolsingelziekenhuis